Google Chrome, IE8, AdBlock ve tarayıcı çatışması görünümünde reklam savaşları

Son teknoloji haberlerine göz atarsanız, Internet Explorer, Firefox, Safari ve Opera web tarayıcılarına rakip olarak Google Chrome isminde bir web tarayıcısı geliştirdiğini, Microsoft'un ise Internet Explorer'ın yeni versiyonu üzerinde çalıştığını görebilirsiniz.

İlk bakışta "Browser Savaşları" gibi görünen bu tablonun gerisinde aslında daha farklı şeyler de yatıyor.

Internet Explorer 8'in beta versiyonu reklam dünyasında da yankı buldu. Çünkü IE8'de InPrivate Blocking isminde yeni bir teknoloji var ve bu teknolojinin internet sayfalarında görüntülenen tüm reklamları yok etme potansiyeli bulunmakta. Microsoft buna "reklam engelleyici" demiyor elbette, güvenli internet gezintisinin amaçlandığını iddia ediyorlar. Marketing Türkiye'de bu konuda şöyle bir haber yapmış: 1, 2

Microsoft istenmeyen reklamları yok edebilen ve kullanıcıların gözden geçirme alışkanlıklarına erişimi engelleyebilen bir kişisel modu içeren İnternet Explorer web tarayıcının (web browser) güncellenmiş versiyonunun lansamanını gerçekleştirdi.

Diğer internet tarayıcıları da benzer kişisel seçenekler sunmuşlarsa da Microsoft, yeni tarayıcısında kullanıcılara daha fazla öne çıkan seçenek sunuyor. Kullanıcılar yeni uygulamada bloklamak veya izin vermek istedikleri siteleri otomotik olarak seçebiliyorlar. Aynı zamanda kullanıcılar, hareketlerini takip eden üçüncü parti yazılımlarını veya reklam içeriklerini bloke edebiliyorlar.

Dünyada en çok kullanılan web tarayıcı %73'lük kullanım oranı ile Internet Explorer. Onu %14 ile Firefox, %6 ile Safari, %0.71 ile Opera takip ediyor. 3

Firefox, IE'ye göre çok daha az bir paya sahip olsa da internette ve internet kullanımında önemli değişikliklere sebep olmuş bir tarayıcı; hatta IE onu taklit etmeye çalışıyor. Ancak Firefox'un asıl gücü eklenti desteğinde yatıyor. Yükleyebileceğiniz çok çeşitli eklentiler var. Kimi seçtiğiniz bir kelimenin anlamını hızlıca görebilmenizi, kimi web sayfalarını hızlıca kaydedebilmenizi, kimi Google arama sonuçlarının yanında web sayfalarının resimlerinin çıkmasını sağlıyor. Kimileri de bir web sayfalarında bir daha reklam çıkmamasını sağlıyor.

AdBlock Plus isimli eklentiyi yükleyen FireFox kullanıcıları Google reklamları da dahil bütün reklamlardan kurtuluyor. Eğer otomatik olarak engelleyemediyse, istenilen herhangi bir obje de bir daha gözükmemek üzere kolayca yok edilebiliyor. Hatta biraz daha bilgiliyseniz, örneğin xyz.com/reklam adresinden gelen bütün reklamları AdBlock Plus'a "xyz.com/reklam/*" şeklinde bir filtre ekleyerek yok etmeniz mümkün.

AdBlock Plus'ın geliştiricisi Wladimir Palant, 2007'de yaptığı bir açıklamada programın dünya çapında 2,5 milyon kullanıcısı olduğunu tahmin ettiğini belirtmiş. Yine de her ay 300.000 civarında yeni kullanıcısı olan eklentiye Google veya benzeri büyük şirketlerden henüz bir tepki gelmediğini söylüyor.4

Aslında insanları AdBlock Plus gibi çözümlere iten şey web sitelerindeki aşırı reklam kullanımı. Şahsen beni AdBlock Plus türü bir çözümü aramaya iten, ben istemediğim halde kendi kendine yüklenmeye başlayan web reklamları olmuştu. Günümüzde web reklamları sadece aşırı kullanılmıyor, kötüye de kullanılıyor. Fare işaretçisini takip eden video reklamlardan okuduğunuz yazının üzerini kapatan reklamlara, ses çıkartan reklamlardan link gibi görünen reklamlara kadar pek çok rahatsız edici reklam çeşidi mevcut. Örneğin bu makalede alıntı yaptığım Marketing Türkiye sitesinde aşağıdaki resimde görebileceğiniz gibi bir reklam var. Ben "kapat" düğmesine tıklayana kadar bu reklam yazıyı okumama engel oluyor. AdBlock kullandığımda ise reklamı görmüyorum bile.



AdBlock, Firefox'un geliştiricisi Mozilla tarafından "Tavsiye edilen eklentiler" listesine konulmuş. Google'da bir süre önce Firefox'u daha yoğun şekilde tavsiye ediyordu. The Register'daki bir haber, Google Adsense reklamlarını da engelleyen AdBlock eklentisinin iki şirketin arasını açmış olabileceğinden bahsediyor. Elbette Google bunu doğrulamıyor.4

AdBlock Plus'ın geliştiricisi Wladimir Palant büyük şirketlerden herhangi bir tepki gelmediğini söylemişti. Google da bu konuda bir sorunları olmadığını belirtmişti. Ancak bir süre önce Google Adsense ve Google Analytics sitelerine AdBlock Plus eklentisi aktif olan kullanıcılar giremez oldu. Slide.com gibi bazı siteler de sitelerindeki temel özelliklerin çalışmasını engellediler. Bu AdBlock kullanıcılarının tehdit olarak görülmeye başlandığını açıkça göstermekte.

Bu gibi durumlar bana tanklar ve anti-tank silahları arasındaki ilişkiyi hatırlatıyor. Tank diye bir şey ortaya çıkınca onları yok etmenin bir yolunun bulunması gerekiyordu. Sonuçta anti-tank silahları ortaya çıktı. Bu da anti-tank silahlarına dayanabilecek tankların yapılmasını gerekli kıldı. Daha güçlü zırhlar, daha güçlü anti-tank silahları; çok katmanlı zırhlar, çok patlamalı anti-tank cephaneleri şeklinde, bitmeyen bir yarış ortaya çıktı. Online reklam konusunda da benzer bir durum söz konusu, ama daha başlangıçtayız. Reklamlar aşırıya kaçınca reklamları engellemenin yolları bulundu. Şimdi engelleyicileri engellemenin yolları geliştiriliyor.

Yavaş yavaş günümüze doğru gelelim. IE8'in InPrivate Blocking sistemi tarayıcının son sürümü çıktığında nasıl bir şekil alacak henüz bilmiyoruz. Google Chrome'da da eklenti desteği henüz yok, yani AdBlock gibi bir sistemin kullanılması söz konusu değil (Hatta Flash Player yüklü geliyor, bunu kullanıcı için kolaylık olarak değerlendirebileceğimiz gibi Flash ile yapılmış reklamların gösterilmesinin garantilenmesi olarak da görebililiriz.) Buna bir de Microsoft'un Google'ı online servisler ve online reklamlar konusunda bir türlü yakalayamamasını da ekleyin. Parçalar birleşmeye başladı mı?

Bence son tarayıcı çatışmalarının altında aslında reklam savaşları yatıyor. Microsoft'un Google'ın reklam gelirlerinin engellenmesinden şikâyet edeceğini hiç sanmıyorum. Aynı şekilde Google'ın kendi tarayıcısını çıkarmasının da reklam gösteriminin garantilenmesi konusunda tüm gücü kendi ellerinde bulundurma isteklerinden ileri geldiğini düşünüyorum.

"Microsoft niye geliştirmek istediği online reklamcılık işini baltalasın ki?" diye düşünebilirsiniz. Ancak Microsoft'un reklam gelirlerinden payı sadece %5. Google'ın payı %77 ve Yahoo'nun payı da %18 civarında. Buna ek olarak Microsoft web tarayıcısında kendi reklam sisteminin engellenmesinin önüne de geçebilir.

Dikkat ettiniz mi? Tarayıcı konusunda Microsoft'un payı %70 küsürlerde iken online reklamcılık konusunda da Google'ın payı %70 küsürlerde.5

Henüz IE8'de, Chrome'da beta seviyesinde, yani her şey değişebilir. InPrivate Blocking özelliği şu an göründüğünden farklı olabilir, Google'da yeni web tarayıcısına AdBlock Plus tarzı eklentiler geliştirilmesine ses çıkartmayabilir. Ancak şu anda görünen o ki, online reklamın lideri Google, reklamların engellenmesinin önüne geçmeye çalışırken bir yandan da Microsoft'un tarayıcı pazarındaki hakimiyetini zayıflatmaya çalışıyor. Microsoft da Google'ın online reklamcılıktaki liderliğini baltalarken kullanıcıları kazanmaya çalışıyor. 

Acaba Google internete girmek için Internet Explorer'dan başka bir yol bilmeyen, aramayan, ihtiyaç da hissetmeyen kullanıcıları kazanabilecek mi? Kimin galip geleceğini zaman gösterecek.

Bu yazı ReklamPR'dan Mücahid tarafından yazılmıştır ve bütün hakları kendisine aittir. Lütfen alıntı yapmadan önce alıntı kurallarımıza bakınız. Fareniz bir anda bozuldu ve tıklayamıyorsanız özetle: Link verin, bir paragraftan fazlasını almayın, daha fazla alacaksanız e-posta gönderin.

Kaynaklar ve notlar

1. Aslında Marketing Türkiye'nin haberinde –yazım yanlışları dışında- bir hata var. Asıl AdBlock sistemi otomatik engelleme özelliğine sahip. Habere göre sanki IE8 bu özelliğe sahip ama diğerleri değil gibi bir görüntü ortaya çıkıyor. Muhtemelen söylenilmek istenen şey diğer tarayıcılarda bu sistemlerin sonradan yüklenmesi gerektiği, halbuki IE8'de kendiliğinden yüklü geldiği.

2. http://www.marketingturkiye.com/Haberler/Detay/?no=11959

3. http://marketshare.hitslink.com/report.aspx?qprid=0&qptimeframe=Q&qpsp=37

4. http://www.nytimes.com/2007/09/03/technology/03link.html?_r=1&oref=slogin

5.http://www.theregister.co.uk/2007/09/12/firefox_google_marriage_threatened_by_adblock_plus/

6. http://news.cnet.com/8301-1023_3-9993380-93.html

Ek bilgi için

Microsoft's newest browser may block ads, http://ap.google.com/article/ALeqM5gg6XCHscVtaBv55Yovq6yRj88HcAD92QRV9O0

IE8 Will Contain an Accidental Ad Blocker, http://yro.slashdot.org/article.pl?sid=08/08/26/0046203&from=rss

IE8 and Privacy, http://blogs.msdn.com/ie/archive/2008/08/25/ie8-and-privacy.aspx

AdBlock Plus can quietly kill ads - and perhaps the internet economy, http://www.guardian.co.uk/technology/2007/sep/20/guardianweeklytechnologysection.internet

Google launches internet browser, http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/7593106.stm